عوارض شلغم + برای کلیه و تیروئید و فشار خون و ریه و مضرات خوردن شلغم خام
عوارض شلغم
عوارض شلغم + برای کلیه و تیروئید و فشار خون و ریه و مضرات خوردن شلغم خام در سایت چوقای سیاه. امیدواریم این مطلب مورد توجه شما سروران گرامی قرار گیرد.
عوارض شلغم
شلغم با وجود اینکه یک سبزی ریشهای مغذی و پرخاصیت است، به خصوص در طب سنتی برای درمان سرماخوردگی توصیه میشود، اما مصرف آن میتواند در برخی شرایط و برای افراد خاصی عوارضی به دنبال داشته باشد. یکی از شایعترین عوارض شلغم، ایجاد مشکلات گوارشی مانند نفخ شکم، گاز و دلپیچه است؛ این امر به دلیل وجود کربوهیدراتی به نام رافینوز (Raffinose) در شلغم است که به سختی توسط آنزیمهای گوارشی انسان تجزیه میشود و در روده بزرگ توسط باکتریها تخمیر شده و تولید گاز میکند. دومین نگرانی اصلی، به ویژه در صورت مصرف زیاد شلغم خام، تداخل آن با عملکرد غده تیروئید است؛ شلغم جزو سبزیجات گواتروژن محسوب میشود و حاوی ترکیباتی است که میتوانند جذب ید توسط تیروئید را مختل کرده و وضعیت کمکاری تیروئید را در افراد مستعد یا دارای کمبود ید تشدید کنند (هرچند پختن تا حد زیادی این اثر را کاهش میدهد). علاوه بر این، افراد مبتلا به سنگ کلیه از نوع اگزالات باید در مصرف شلغم احتیاط کنند زیرا حاوی مقادیری اگزالات است که میتواند در تشکیل سنگ نقش داشته باشد، و در بیماران دارای نارسایی کلیوی که محدودیت مصرف پتاسیم دارند، محتوای پتاسیم شلغم باید با دقت کنترل شود.
شلغم برای چه افرادی مضر است
شلغم به طور کلی یک سبزی بسیار مغذی و کمکالری است، اما مصرف آن برای برخی افراد میتواند مضر یا نیاز به احتیاط داشته باشد. اولین گروه، افرادی که مستعد نفخ شدید یا مشکلات گوارشی حاد هستند، زیرا شلغم حاوی رافینوز (Raffinose) است، نوعی کربوهیدرات که به سختی هضم میشود و میتواند باعث افزایش تولید گاز و نفخ شکم در افراد حساس شود. گروه دوم، افراد مبتلا به اختلالات شدید تیروئیدی (به ویژه کمکاری تیروئید)، که باید در مصرف آن احتیاط کنند؛ شلغم جزو سبزیجات گواتروژن است و مصرف زیاد آن به شکل خام یا پخته، میتواند جذب ید توسط غده تیروئید را مختل کرده و وضعیت کمکاری را تشدید کند. گروه سوم، افرادی با طبع بسیار گرم (بر اساس دیدگاه طب سنتی) که ممکن است مصرف زیاد شلغم پخته برای آنها منجر به تولید صفرا و عوارضی چون سردرد یا جوشهای پوستی شود، اگرچه مزاج کلی شلغم معتدل و رو به گرمی است.
مضرات شلغم برای کلیه
مصرف شلغم برای کلیههای سالم مضر نیست و حتی به دلیل محتوای بالای آب و پتاسیم، میتواند به عملکرد دفعی و سمزدایی کلیهها کمک کند. با این حال، مضرات شلغم برای کلیه در افراد مبتلا به نارسایی کلیوی مزمن و افرادی که در معرض خطر تشکیل سنگ کلیه از نوع اگزالات هستند، مطرح میشود. شلغم حاوی مقادیری اگزالات است؛ اگزالات میتواند به کلسیم متصل شده و تشکیل سنگهای کلیوی را تسریع کند، بنابراین بیمارانی که سابقه این نوع سنگها را دارند باید مصرف آن را محدود کنند. همچنین، به دلیل سطح پتاسیم نسبتاً بالا در شلغم، بیماران مبتلا به نارسایی پیشرفته کلیه که نیاز به رژیم غذایی کمپتاسیم دارند، باید مصرف شلغم را به شدت تحت نظارت پزشک و متخصص تغذیه کنترل نمایند تا دچار هایپرکالمی (افزایش پتاسیم خون) نشوند.
شلغم قند را بالا میبرد
برخلاف برخی خوراکیهای نشاستهای یا قندی، شلغم در حالت معمول قند خون را به سرعت بالا نمیبرد و اغلب به عنوان یک سبزی کمکالری و کمکربوهیدرات در رژیم غذایی افراد دیابتی توصیه میشود. شلغم دارای شاخص گلیسمی (GI) پایینی است و بخش عمده کربوهیدرات آن را فیبر تشکیل میدهد. فیبر موجود در شلغم به کاهش سرعت جذب قند در دستگاه گوارش کمک میکند و میتواند به ثبات سطح قند خون کمک کند. با این حال، این نکته مهم است که هرچه شلغم بیشتر پخته شود (به خصوص در فرآیندهای طولانی پخت مانند پختن با عسل یا شیره)، شاخص گلیسمی آن کمی افزایش مییابد. بنابراین، اگرچه شلغم به عنوان یک انتخاب سالم برای کنترل قند خون مطرح است، اما افراد دیابتی باید از مصرف آن به صورت افراطی و همراه با افزودنیهای قندی پرهیز کرده و آن را به صورت متعادل مصرف نمایند.
مضرات خوردن شلغم خام
خوردن شلغم خام مضرات بیشتری نسبت به نوع پخته آن دارد و باید با احتیاط بیشتری مصرف شود. بزرگترین مضرات آن مربوط به گوارش و تیروئید است. شلغم خام دارای محتوای بیشتری از ترکیب رافینوز و سایر ترکیبات تولیدکننده گاز است که میتواند باعث نفخ شدید، دلپیچه و سوء هاضمه شود، زیرا بدن انسان آنزیم لازم برای تجزیه کامل این مواد را ندارد. ثانیاً، شلغم خام حاوی غلظت بالاتری از مواد گواتروژن (ترکیباتی که جذب ید را مختل میکنند) است؛ مصرف منظم و زیاد شلغم خام برای افرادی که ید کافی در رژیم غذایی خود ندارند یا به کمکاری تیروئید مبتلا هستند، میتواند خطرناک باشد و عملکرد غده تیروئید را مختل کند. معمولاً پختن شلغم، مقدار زیادی از این ترکیبات گواتروژن و ترکیبات تولیدکننده گاز را کاهش میدهد و آن را ایمنتر و قابل هضمتر میسازد.
مضرات شلغم برای تیروئید
شلغم یکی از سبزیجات گواتروژن (Goitrogenic) محسوب میشود؛ به این معنی که حاوی ترکیباتی است که در صورت مصرف زیاد، میتوانند در تولید هورمونهای تیروئید اختلال ایجاد کنند، زیرا در جذب ید توسط غده تیروئید تداخل مینمایند. این مضرت برای افراد مبتلا به کمکاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) و کسانی که کمبود ید دارند، اهمیت بیشتری پیدا میکند. با این حال، لازم است تأکید شود که این اثرات منفی معمولاً فقط در صورت مصرف بسیار زیاد شلغم (و سایر سبزیجات گواتروژن مانند کلم بروکلی و گل کلم) و به خصوص در حالت خام، مشاهده میشود. برای اکثر افراد با عملکرد تیروئید طبیعی و دریافت کافی ید، مصرف متعادل شلغم پخته در رژیم غذایی روزانه مشکلی ایجاد نمیکند، زیرا پختن، تا حد زیادی ترکیبات گواتروژن را غیرفعال میکند.
شلغم و فشار خون
شلغم یک انتخاب عالی برای تنظیم و کنترل فشار خون است و مضراتی برای فشار خون ندارد؛ بلکه دارای خواص مثبتی در این زمینه است. شلغم منبع خوبی از پتاسیم است؛ پتاسیم یک ماده معدنی حیاتی است که به خنثی کردن اثرات سدیم کمک کرده و باعث شل شدن عروق خونی میشود و در نتیجه به کاهش فشار خون بالا کمک میکند. علاوه بر این، محتوای فیبر بالا در شلغم میتواند به بهبود سلامت قلب و عروق کمک کند و التهاب مزمن را که یکی از عوامل زمینهساز فشار خون بالاست، کاهش دهد. همچنین، حضور نیتراتهای طبیعی در شلغم (مانند سایر سبزیجات ریشهای) باعث تولید اکسید نیتریک در بدن میشود که به گشاد شدن رگها و بهبود جریان خون کمک کرده و اثرات مثبتی بر تنظیم فشار خون دارد.
شلغم برای چی خوبه
شلغم به طور سنتی و علمی برای طیف وسیعی از فواید سلامتی شناخته شده و به ویژه در فصول سرد مورد توجه است. شلغم منبع عالی ویتامین C است که به تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با عفونتها کمک میکند. همچنین، به دلیل خواص ضدالتهابی و ترکیبات گوگردی (سولفوری)، در کاهش التهابات دستگاه تنفسی و تسکین علائم سرماخوردگی، سرفه و گلودرد بسیار موثر است. محتوای فیبر بالای شلغم به سلامت دستگاه گوارش، تنظیم قند خون و جلوگیری از یبوست کمک میکند. از نظر طب سنتی، شلغم دارای طبع معتدل و رو به گرمی است که بلغم و رطوبت اضافی را از بدن دفع میکند و به پاکسازی خون و کبد نیز شهرت دارد. وجود آنتیاکسیدانهای متعدد در آن نیز به خنثی کردن رادیکالهای آزاد و کاهش خطر سرطانها کمک مینماید.
خواص آب شلغم برای ریه
آب شلغم (عصاره یا جوشانده شلغم) به دلیل خواص دارویی قدرتمندش، به طور سنتی و تجربی برای سلامت ریه و دستگاه تنفسی مورد استفاده قرار میگیرد. مهمترین خواص آب شلغم برای ریه، عملکردهای خلطآوری، ضدالتهابی و تسکیندهنده آن است. آب شلغم به دلیل ترکیبات گوگردی و مواد موسیلاژی، به رقیق شدن خلطهای غلیظ در مجاری تنفسی و ریهها کمک میکند و دفع آنها را آسانتر میسازد، که این امر در درمان سرفه و برونشیت بسیار حیاتی است. همچنین، خواص ضدالتهابی آن به کاهش تورم و التهاب در بافتهای ریه و مجاری هوایی کمک میکند و باعث تسهیل تنفس میشود. مصرف آب شلغم، به خصوص به صورت گرم و مخلوط با عسل (که خواص ضد میکروبی و تسکیندهنده دارد)، به دلیل ویتامین C بالا و اثرات تقویتی، یک درمان کمکی موثر برای عفونتهای ریوی، آسم و سرفه مزمن به شمار میرود.

